W tym wpisie dowiesz się:
- Od czego zależy energia udaru?
- Jaka jest różnica pomiędzy udarem liniowym i stycznym?
- Udar mechaniczny czy elektropneumatyczny?
- Jaka jest różnica pomiędzy kluczem udarowym i zakrętarka udarową?
- Jakie urządzenie wybrać: wkrętarka udarowa czy zakrętarka udarowa?
Prawdopodobnie po przeczytaniu tego wpisu będziecie wiedzieli, czego tak naprawdę potrzebujecie. Prawdopodobnie.
Wiertarko-wkrętarka udarowa taka jak, młotowiertarka SDS-Plus, Max, zakrętarka udarowa i klucz udarowy. Wszystkie wymienione elektronarzędzia łączy jedno - udar. To samo słowo w nazwie urządzenia oznacza w praktyce zupełnie inną funkcjonalność.
Od czego zależy energia udaru?
Energia udaru to tak naprawdę energia kinetyczna związana z ruchem pobijaka. Idąc dalej zależy ona od masy pobijaka i od częstotliwości (prędkości) udaru.
Ek = mV²/2
Jaka jest różnica pomiędzy udarem liniowym i stycznym?
Udar liniowy to taki który działa w osi wrzeciona / pobijaka. Pobijak porusza się ruchem posuwisto zwrotnym. Taki udar występuje w wiertarko-wkrętarkach udarowych oraz młotowiesrtarkach SDS-Plus , SDS-Max, a także młotach wyburzeniowych SDS-Max czy HEX i służy do wiercenia w twardych materiałach bądź w przypadku młotów wyburzeniowych do podkuwania.
Udar styczny to taki, którego wektor siły skierowany jest stycznie do osi obrotu wrzeciona urządzenia. Udar styczny występuje w kluczu udarowym oraz zakrętarce udarowej popularnie nazywanej z angielskiego impaktem.
Udar mechaniczny czy elektropneumatyczny?
Z udarem mechanicznym będziecie mieli do czynienia we wszystkich urządzeniach w którym mechanizm bijaka ma bezpośredni kontakt z napędem silnika i przekazywanym przez koła zębate za jego pośrednictwem ruchem obrotowym, a więc klasyczne wiertarki do muru np. w linii elektronarzędzi Bosch te z oznaczeniem GSB. Z racji ograniczeń konstrukcyjnych takie urządzenia nie będą z reguły miały większej energii pojedynczego udaru niż 1J. Udar mechaniczny może być liniowy - wiertarki, wiertarko-wkrętarki albo styczny - klucze udarowe i zakrętarki. W przypadku kluczy i zakrętarek moc urządzenia będzie wyrażona w niutonometrach [Nm], która jest tak naprawdę pochodną energii pojedynczego udaru w dżulach [J] działającą na ramię/odcinek.
Udar elektropneumatyczny znajdziecie w młotowiertarkach SDS-Plus, SDS-Max oraz młotach wyburzeniowych SDS-Max i HEX. Ze względu na to, że mechanizm bijaka nie ma bezpośredniego kontaktu z elementami silnika, energia pojedynczego udaru może być znacznie większa niż w przypadku udaru mechanicznego. I tak w młotowiertarce Milwaukee SDS-Plus M18 CHX wynosi nawet 4J, młotowiertarce Milwaukee SDS-Max M18 FHM 11J, a w pierwszym na świecie akumulatorowym młocie wyburzeniowym Milwaukee MX Fuel DH2528H, nawet 64J.
Jaka jest różnica pomiędzy kluczem udarowym i zakrętarka?
Jedyną różnicą w konstrukcji tych urządzeń jest uchwyt samego wrzeciona. Klucz udarowy będzie posiadał uchwyt kwadratowy np: 1/4” 3/8” 7/17” 1/2” 3/4” 1”, tymczasem w zakrętarce udarowej znajdziecie uchwyt sześciokątny tzw. HEX w rozmiarze 1/4”. Na rynku spotkacie też hybrydy tj. Klucze udarowe z mocowaniem właśnie pod bit we wrzecionie. Zaletą takiej konstrukcji jest uniwersalność - nie potrzebujecie dodatkowych adapterów z 1/2” -> 1/4” HEX, natomiast wadą jest znacząco ograniczony moment zrywający / dokręcający z racji właśnie wydrążonego wrzeciona, które nie może przenieść takich obciążeń.
Jakie urządzenie wybrać: wkrętarka udarowa czy zakrętarka?
Wkrętarką z udarem mechanicznym będziecie mogli, dzięki nastawom sprzęgła elektronicznego (w przypadku precyzyjnego sprzętu do pracy w drewnie, w ofercie są też wkrętarki ze sprzęgłem mechanicznym - jeszcze bardziejj precyzyjny moment zadziałania sprzęgła), precyzyjnie skręcić zabudowę kuchenną, a w razie potrzeby wywiercić otwór w pustaku czy w cegle. Jeśli zajdzie potrzeba wiercenia w ceramice, szkle, metalu, dobierzecie odpowiednie wiertło (oczywiście wyłączycie udar) i wykonacie założoną pracę. Gdzie w takim razie sprawdzi się zakrętarka udarowa skoro wiertarko-wkrętarka udarowa pokrywa taki zakres zastosowań?
Z zakrętarką udarową zaprzyjaźnią się Ci wszyscy którzy przede wszystkim osadzają i skręcają, różnego rodzaju urządzenia, elementy i konstrukcje, a to przede wszystkim dlatego, że w tym urządzeniu udar styczny służy ,nie do wiercenia, tylko do dokręcania bądź odkręcania wkrętów, śrub, nakrętek. Przebieg krzywej momentu nie jest ciągłą linią tak jak w przypadku wkrętarek, gdzie maksymalny moment mamy, jak to w silniku elektrycznym, przy najniższych obrotach, a póżniej liniowo się zmniejsza. Tutaj moment dokręcający czy to zrywający jest maksymalny w momencie uderzenia bijaka, spada do zera podczas obrotu koła zamachowego i znowu ma wartość maksymalną. To charakterystyczny dźwięk uderzenia metal o metal. Dzięki takiemu rozwiązaniu nie musimy swoją ręką przykładać siły zwróconej przeciwnie do kierunku obrotu wrzeciona. Możemy swobodnie nie zaciskając dłoni wychylić się z drabiny i jedną ręką z uśmiechem na twarzy instalować system przeciwpożarowy czy przepusty kablowe tuż pod sufitem. W przypadku wkrętarki, gdzie tak jak wspomniałem moment dokręcający jest generowany liniowo, cały czas musimy swoją ręką przeciwdziałać sile, która próbuje dokręcić dany element. Dlatego w wielu najmocniejszych na rynku wiertarko-wkrętarkach spotkacie uchwyt boczny, który ma ułatwić pracę i sprawić, że jest ona przede wszystkim bezpieczniejsza.
Warto wspomnieć, że zakrętarka udarowa, dzięki dedykowanym wiertłom do metalu czy betonu, może stać się bardziej uniwersalnym urządzeniem i tak naprawdę przejąć część zastosowań w których do tej pory używaliśmy wkrętarki zamiast zakrętarki udarowej.
W takim razie, co kupić? Wkrętarkę udarową czy zakrętarkę?
Tak naprawdę potrzebujecie tych dwóch urządzeń - wkrętarkę i zakrętarkę. Jedno urządzenie nie zastąpi drugiego, a jedynie wypełni część przestrzeni. Mając w swoim inwentarzu te dwa urządzenia z całą pewnością podniesiecie swoją produktywność - tą samą pracę będziecie mogli wykonać znacznie szybciej i co najważniejsze - bezpieczniej.
Pozdrawiam
Adam